ماده 74- اتباع ایرانی در طول عمر خود میتوانند با ارائه دلایل موجه، یک بار نسبت به تغییر نام کوچک از طریق ادارات ثبت احوال و نمایندگی‌های جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور اقدام نمایند.
بند نخست) مقررات کلی
ماده 75- تغییر نام هرمتقاضی صرفاً یک بار و برای افراد 15 سال شمسی به بالا امکان پذیر می‌باشد.
تبصره: درمورد افراد بین 15 تا 18 سال تمام، برگ درخواست تغییر نام توسط صاحب شناسنامه تکمیل می‌گردد و اخذ موافقت ولی یا سرپرست قانونی وی ضروری می‌باشد.
ماده 76- برگشت به نام قبلی تا وقتی ممکن است که شناسنامه با واژه مصوب، صادر و تحویل متقاضی نشده است.
تبصره: پس ازصدور و تحویل شناسنامه با واژه مصوب، برگشت به نام قبلی صرفاً در موارد استثنائی و منوط به طرح و اتخاذ تصمیم در کمیسیون نام سازمان ثبت احوال و تأیید ریاست آن سازمان امکان پذیر مجاز خواهد بود.
ماده 77- چنانچه متقاضی ظرف مدت 6 ماه پس از تصویب نام پیشنهادی، درخواست تعویض شناسنامه با نام جدید را به نمایندگی تسلیم ننماید، نام مصوب بی اعتبار تلقی شده و هزینه پرداختی توسط متقاضی، مسترد نخواهد شد.
بند دوم) موارد و مصادیق تغییر نام
ماده 78- در حال حاضر رسیدگی به درخواست تغییرنام ایرانیان مقیم خارج ازکشور شامل موارد و مصادیق زیر است:
- تغییر نامهای کم اقبال با فراوانی کم به نامهای مناسب و فراوانی بیشتر با توجه به فراوانی 5 سال قبل از درخواست مانند: ثوبان، اسکندر، حارس، بلقیس.
- الحاق یا اضافه نمودن یک واژه یا نام به اول و یا آخر یا حذف از آن مانند: امین به محمد امین، سیمین عذار به سیمین
- تغییر نام‌هایی که در صورت اصلی بخشی از یک نام مرکب مذهبی بوده به صورت اصلی و مرکب آن یا یک نام مذهبی دیگر، مانند صغری به فاطمه صغری، فاطمه، زهرا و یا اصغر به علی اصغر، محمد
- تغییر کنیه‌های شخصیت‌های مذهبی به یک نام مذهبی مانند، ام البنین، ابوتراب
- تغییر نام‌هایی که در هنگام نوشتن یا تلفظ، معنای نامناسبی به ذهن متبادر نماید به نامهای مناسب مانند: عشرت، کرم، خرم
- تغییر نام‌هایی که در هنگام نوشتن یا تلفظ دارای پیچیدگی و دشواری باشند به نامهای مناسب مانند: سیبویه، ذوالیمینین
- تغییر نام‌هایی که با شئونات اجتماعی، علمی، اداری، مذهبی و... صاحب آن برابر مستندات ارائه شده تناسب ندارند.
- تغییر نام در مواردی که نام و نام خانوادگی اشخاص در بین بستگان، ساکنان در یک محله و یا همکاران اداری آنان تکرار شده و برابر مستندات ابرازی برای متقاضی مشکلاتی را ایجاد کرده باشد.
- تغییر نام‌هایی که در عرف محلی و منطقه‌ای و یا سایر گویش‌های ایرانی به تشخیص اداره کل ثبت احوال استان برای نام گذاری نامناسب باشند یا معمولاً برای جنس دیگری انتخاب شوند مانند: عزیز، اکرم، اشرف
- تغییر نام به نام دینی و مذهبی که صاحب شناسنامه به آن شهرت دارد.
- تغییر نام کسانی که به موجب تبصره 6 ماده 20 قانون ثبت احوال با تأیید مراجع ذی‌صلاح به دین مبین اسلام مشرف شده‌اند.
ماده 79- تغییر نام در مواردی که خارج از شمول این دستور‌العمل باشد، لیکن متقاضی دلیل موجهی برای تغییر آن داشته باشد، پس از طرح در کمیسیون نام سازمان ثبت احوال و تأیید ریاست آن سازمان امکان پذیر خواهد بود.
بند سوم) مدارک لازم
ماده 80- به منظور درخواست تغییر نام، ارائه مدارک زیر از سوی متقاضی ضروری می‌باشد:
- تکمیل برگ درخواست تغییر نام توسط متقاضی(نمونه شماره 16)
- تکمیل برگ درخواست رسیدگی هیأت حل اختلاف مبنی بر تغییر نام از واژه مورد استعمال به واژه جدید انتخابی (نمونه شماره 3) در این فرم، موضوع درخواست توسط متقاضی دقیقاً و مشروح ذکر می‌گردد.
- تصویر برابر با اصل شده صفحات شناسنامه متقاضی
- برگ نانوشته صورت مجلس تصمیم هیأت حل اختلاف اداره ثبت احوال (نمونه شماره 4)
- دو نسخه کارت عکس‌دار آثار انگشتان افراد بالای 18 سال
- ارائه قبض بانکی واریز هزینه خدمات سجلی به حساب نمایندگی.