اطلاعات اقتصادی جمهوری آفریقای جنوبی

جمهوری آفریقای جنوبی 

پايتخت سیاسی پرتوریا (Pretoria)

53.675.563 نفر (2015)

  000/540/65 نفر

1/1 %

57

29 %

8%

51

متشكل از 4 نژاد: سياهان 80.2%، سفيد پوست 4/8%، دورگه 8/8% و آسيائي 5/2%

11 زبان رسمي (زبان انگلیسی زبان اول و اداری محسوب می شود.)

حدود80 % مسيحي (اغلب پروتستان)، مسلمان 5/1%، بقيه يهودي، هندو و آنيميست هستند.

33/1 درصد (2015)

6/69 در صد از کل جمعیت

94.3درصد

مردان5/ 95% ؛ زنان 1/93%

اطلاعات جغرافیایی:

1.219.090 کیلومتر مربع

جمهوري آفریقای جنوبی در جنوب قاره آفريقا واقع شده است و با کشورهای بوتسوانا، لسوتو(محصور در آفریقای جنوبی )، موزامبيك، ناميبيا، سوازیلند و زيمبابوه مرز مشترک دارد.

  اين کشوراز شرق به اقیانوس هند و از غرب به اقیانوس اطلس منتهی می شود.

  9 استان به نامهاي كوازولو ناتال، امپومالانگا، استان شمالي، شمال غرب، كيپ شمالي، كيپ غربي، كيپ شرقي،  فري استيت و خاتنگ (به معني سرزمين طلا)

 شهرهاي مهم: ژوهانسبورگ (مركز تجاري)، كيپ تاون (مركز پارلماني)، پرتوريا (پایتخت و محل استقرار دولت)، دوربان (بزرگترين بندر صادرات و واردات و داراي امكانات تفريحي و توريستي)، پورت اليزابت (از بنادر صنعتي و داراي سواحل زيبا)، ايست لندن و بلوم فونتين(مرکز قضایی)

  معتدل همراه رطوبتهاي ساحلي و روزهاي آفتابي و شبهاي سرد

طلا، كروم، ذغال سنگ، سنگ آهن، منگنز، نيكل، فسفات، روي، اورانيوم، سنگ الماس، پلاتينيوم، مس، نمك و گاز طبيعي

:( GDP)  313  میلیارد دلار

724 میلیارد دلار

سالانه GDP:  6/0 درصد

4/1 درصد (2015)

: 298890 میلیون رند

7575 دلار

12400 دلار

بخش کشاورزی: 4/2 درصد

بخش صنعت: 3/30 درصد

بخش خدمات: 4/67 درصد

: در سال 2015-16

-         براساس رتبه بندی MOODy`s :Baa2

-         براساس رتبه بندی Fitch : BBB-

-         براساس رتبه بندی S&P : BBB-

-          

شاخص رقابت پذیری اقتصادی در بین 140 کشور: رتبه 49

 آفريقاي جنوبي با زيرساختهاي توسعه يافته، منابع معدني متنوع و غني، توليدات صنعتي قابل توجه در بخشهاي مختلف، موقعيت جغرافيايي ممتاز، و بسياري ويژگيهاي ديگر در حال تبديل شدن به يكي از وزنه هاي اقتصادي و سياسي در سطح بين الملل مي باشد.

در واقع آفریقای جنوبی ابر قدرت قاره آفریقا و بزرگترین اقتصاد این قاره است و با جمعیتی بالغ بر 54 میلیون نفر، جزو اقتصادهای بزرگ و یک بازار نوظهور با درآمد متوسط است که بر عرضه فراوان منابع طبیعی متکی می باشد. کشور آفریقای جنوبی داراي بخش هاي اقتصادي، بانکی و مالي، انرژي، ارتباطات، حمل و نقل و بازار بورس پيشرفته و زير بناي لجستيكي مدرن براي توزيع موثر كالا، مي باشد. ضمن اینکه بازار بزرگ و فعال بورس آن از نظر کل سرمایه گذاری بازارهای بورس، مقام هفدهم جهان را دارد. اقتصاد آفریقای جنوبی دارای دوگانگی ویژه ای است، از یک بعد اقتصادی تولیدی و صنعتی در سطح کشورهای پیشرفته و از بعد دیگر با زیرساختهای اساسی، دارای بسیاری از شاخص های مربوط به کشورهای در حال توسعه می باشد. بخش رسمی اقتصاد این کشور متکی به معدن، تولید، خدمات و کشاورزی است. اكنون بسياري از كشورها با استفاده از ظرفيتها و امكانات موجود از يك طرف و نيازها و ظرفيتهاي خالي اين كشور از طرف ديگر، تلاش دارند تا با سرمايه گذاري و نفوذ در بازار اين كشور روابط سياسي و اقتصادي خود را با يك قدرت نوظهور و به سرعت در حال رشد تحكيم بخشند.

آفریقای جنوبی در سالهای اخیر با بهبود در شرایط اقتصادی خود، توانسته نرخ رشد اقتصادی بالاتری را نسبت به دهه گذشته تجربه نماید. ساختار اقتصادی این کشور در سال 1985 میلاد، صنعتی – خدماتی بوده که از سال 2005 با کاهش جدی در بخش صنعت، خدمات بخش غالب این کشور را تشکیل می دهد.

آفریقای جنوبی در مجموع با داشتن 45 درصد تولیدات معدنی، 40 درصد تولیدات صنعتی، 50 درصد انرژی و 25 درصد تولید ناخالص ملی قاره سیاه، بزرگترين و پیشرفته ترین اقتصاد اين قاره بشمار مي رود.

ایجاد روابط اقتصادی و تجاری هدف دار با قدرتهای نو ظهور اقتصادی از جمله از طریق عضویت در گروه بریکس (BRICS) شامل کشورهای برزیل، هند، روسیه، چین و آفریقای جنوبی، از دیگر برنامه های این کشور برای توسعه و تحکیم روابط اقتصادی خود با جامعه جهانی می باشد و این عوامل باعث افزایش نقش این کشور در معادلات جهانی شده اند.

در واقع میتوان گفت، آفریقای جنوبی با اجرای سیاستهای کلان اقتصادی و تعهد به اقتصاد بازار آزاد، خصوصی سازی، فعال نمودن بازار بورس (بازار بورس آفریقای جنوبی در رده هفدهم جهان قرار دارد)، حفظ استقلال بانک مركزی از دولت، توسعه زیرساختها، توسعه صنایع کوچک و متوسط و سوق دادن هزینه های دولت به سمت خدمات اجتماعی و افزایش رفاه و قدرت خرید مردم و همچنین اقدامات مرتبط با تجارت و اصلاحات تجاری و اتخاذ سیاستهای حمایتی در جهت رقابتی کردن فضای اقتصادی و تجاری و حمایت از تولیدات صادرات محور، اصلاح تعرفه ها، حمایت از صادرات دارای ارزش افزوده بالا، تسهیل شرایط دست یابی به منابع مالی، تصویب قوانین تجاری رقابتی و .... اصلاحات قابل ملاحظه ای را در راستای تبدیل شدن به یک بازیگر مهم در سطح منطقه ای و بین المللی انجام داده است.

وضعيت بخش­هاي صنعت و معدن، کشاورزي و خدمات آفریقای جنوبی در ادامه بيان شده است.

بخش صنعت و معدن آفریقای جنوبی، 1/31 درصد از توليد ناخالص داخلي اين کشور را تشکيل داده و دومين بخش اقتصادي اين کشور در سال 2015 میلادی است. در سال 2015 میلادی 26 درصد نيروي كار آفریقای جنوبی در بخش صنعت و معدن مشغول به كار بوده­اند.

بخش کشاورزی آفریقای جنوبی سهم کوچکی از اقتصاد آن دارد. در سال 2015 میلادی، سهم بخش کشاورزي این کشور از توليد خالص داخلي 3 درصد بوده است. آفریقای جنوبی دارای پیشرفته­ترین، پربارترین و متنوع­ترین اقتصاد کشاورزی در قاره­ی آفریقا است. بر پایه­ی آمار سال 2015 میلادی، 1/12 درصد زمين‌هاي آفريقاي جنوبي براي كشاورزي و كشت ميوه و سبزيجات مناسب است. تنها 79/0 درصد از زمین­ها همواره به زیر کشت قرار دارد و 11/87 درصد زمین­های غیرکشاورزی و بیابانی هستند.

بر مبنای آمار سال 2015 میلادی 9 درصد نيروي كار آفریقای جنوبی در بخش كشاورزي فعاليت مي‌كنند.

بخش خدمات آفریقای جنوبی در سال­های گذشته، از نرخ رشد بالایی برخوردار شده است. خدمات فناوری اطلاعات، گردشگری و خدمات تجارت خارجی، از جمله بخش‌هایی هستند که این کشور سرمایه­گذاری بسیاری بر روی آن انجام داده است.

شاخص رقابت پذیری

بر اساس آخرین گزارش بانک جهانی در خصوص شاخص فضای کسب و کار، آفریقای جنوبی در بین 190 کشور در جایگاه 74 قرار گرفت و در مقایسه با سال گذشته دو رتبه کاهش داشته است. بر این اساس، آغاز کار تجاری از رتبه 126 به 131 افزایش یافته است که رقم 6 رتبه کاهش را در این بخش نشان می دهد. زیر مجموعه این شاخص شامل دریافت مجوزهای ساخت و ساز دریافت برق، ثبت مالکیت، دریافت اعتبار، پرداخت مالیات و غیره در آفریقای جنوبی دشوار تر شده است.

بر پایه­ی گزارش­های بانک جهانی، کشور آفریقای جنوبی در میان 178کشور جهان از دیدگاه آسانی تجارت جایگاه 40 کشور برتر قرار دارد. آفریقای جنوبی به عنوان یکی از کشورهای پرجاذبه­ی جهان برای سرمایه­گذاری مستقیم شناخته است و در شاخص جهانی رقابتی­ترین کشورهای جهان مربوط به انجمن جهانی اقتصاد، آفریقای جنوبی بالاتربن مقام را در میان کشورهای جنوب آفریقا دارد. در این کشور احترام و ارزش بسیاری به مالکیت خصوصی، اخلاق تجارت، پژوهش­های علمی و حق اختراع گذاشته می­شود. همچنین آفریقای جنوبی در زمینه­ی حفاظت و حمایت سرمایه­گذاران از کشورهای برگزیده جهان به شمار می­رود.

آفریقای جنوبی به لحاظ داشتن محیط مناسب و عاری از خطرات سیاسی دارای شرایطی مناسب برای سرمایه­گذاری است. به طور کلی سرمایه­گذاری و مالکیت در آفریقای جنوبی، آزاد به شمار می­رود. اماکن مسکونی و تجاری در این کشور در دسترس همگان بوده و خارجی­ها هم می­توانند آنها را خریداری کنند.

دولت در کمک به سرمایه­گذاران در سازمان­های چند ملیتی و شرکت­های کوچک­تر، مقررات تقویت نیروی سیاه را (که تاکید بر استخدام سیاهان دارد) به علت سطح پایین مهارت­ها در میان این قشر تسهیل نموده است. بدین وسیله اجازه­ی ورود کارگران خارجی را داده است و با این کار تنگناهای تجارت در کشور به شدت کاهش یافته است.

بانک مرکزی آفریقای جنوبی ناظر بر تبادلات پولی و ارزی در این کشور است و مقررات و آیین­نامه­های مرتبط در این زمینه را تدوین و ابلاغ می­کند. در این کشور کارت­های اعتباری و چک­های مسافرتی شهروندان خارجی پذیرفته می­شود.

ورود و خروج پول محلی تا 5.000 راند آفریقای جنوبی آزاد است. همچنین ورود و خروج ارز خارجی تا هر میزان مجاز است، مشروط بر آن که این مطلب در هنگام ورود اظهار شده باشد. برای کالاهای مجاز بلافاصله دستور تبدیل ارز از سوی مقامات آفریقای جنوبی صادر می­شود و محدودیتی برای آن ایجاد نمی­شود.

در آفریقای جنوبی سود سهام شرکت­ها و منافع، آزادانه قابل فرستادن به بیرون از کشور است. ارز مورد نیاز برای واردات در اختیار قرار می­گیرد (البته برای ورود برخی از کالاها مجوز نیاز است). خارجی­ها می­توانند آزادانه پس­اندازشان را پس از پرداخت مالیات به هرجا که می­خواهند، ارسال و یا همراه خود خارج کنند. قوانین کنترل ارزی در ده سال گذشته بتدریج بهتر شده و  سرمایه­گذاران قدیمی از قانون کنترل ارزی معاف شده­اند. تنها محدودیت به جا مانده محدودیت سرمایه­گذاری در خارج برای افراد (2میلیون رند) و برای شرکت­ها (50 میلیون رند) است.

آغاز فعاليت يك شركت در کشور آفریقای جنوبی نيازمند طي مراحل شش­گانه و ارايه مستندات مورد نياز به ادارات دولتي از جمله اداره­ي ثبت شركت‌ها و اداره‌ي کار اين کشور است. مراحل ثبت شركت جديد در آفریقای جنوبی در جدول زیر ارائه شده است

مراحل راه‌اندازي كار تجاري (كسب و كار) در آفریقای جنوبی

www.doingbusiness.org

با نگاهی به جدول بالا می­توان گفت که فرآیند آغاز یک کسب و کار در آفریقای جنوبی چندان سخت و دشوار نیست و مقامات این کشور سازوکارهایی را برقرار کرده­اند تا در کمتر از یک ماه بتوان فعالیت یک شرکت را در آفریقای جنوبی آغاز کرد. همچنین از دید هزینه­ها نیز بهای پروانه­های آغاز فعالیت در این کشور اندک و بسیار مناسب به شمار می­شود.

وسایل شخصی مشمول پرداخت گمرک نمی­شود و ورود کالا تا 3.000 رند بدون پرداخت گمرک آزاد است و بیش از آن مشمول 20 درصد هزینه­ی گمرکی می­شود. در آفریقای جنوبی حقوق گمرکی بر اساس نرخ ویژه یا ارزش فوب ارزیابی می­شود که در آن هزینه­های کمتری بر عهده­ی فروشنده است. تعرفه­های گمرکی این کشور بر مبنای نظام هماهنگ  HS  تنظیم می­شود. به دليل موقعيت راهبردي آفریقای جنوبی و جایگاه ویژ­ه­ی این کشور در ترانزیت دریایی در جهان، اين كشور مقررات و چارچوب‌هاي ويژه‌اي در بخش گمركي دارد، تا افزون بر ايجاد يك منبع درآمد پايدار،‌ ديگر كشورها نيز بتوانند از امكانات گمركات آفریقای جنوبی بهره‌مند شوند.

محدودیت های وارداتی در آفریقای جنوبی وجود دارد. نام کالاهایی که نیاز به مجوز واردات دارند در لیست کنترل واردات آورده شده است. گفتنی است که برای ورود کالاهای دست دوم باید مجوز این کشور را به دست آورد.

مقررات بازرگانی آفریقای جنوبی روش خرید و فروش­های بین­الملی را روشن می­کند. در این راستا، روش­های رایج خرید C&F  است که در آن بهای کالا و حمل آن بر عهده­ی فروشنده است. همچنین زبان رایج تجاری میان بازرگانان و شرکت­ها انگلیسی است.

BOL)

درج نام و نشانی گیرنده­ی بار، بندر ورودی، نمایندگی کنترل و بازرسی و وزن و اندازه­ی کالا در سیستم متریک ضروری است. بارنامه را می­توان به صورت «به حواله کرد» نیز صادر کرد. صدور بارنامه­ی جداگانه برای کالاهای گوناگون موجب تسهیلات بیشتر در انجام کارها می­شود. در آفریقای جنوبی معمولاً به سیاهه­ی کنسولی نیازی نیست.

CO)

گواهی مبدا تنها در صورت درخواست استفاده از تعرفه­ی ترجیحی گمرک (مثلاً از سوی کشورهای دوست) نیاز است.

(SPECIAL CERTIFICATES)

گواهی بهداشت برای برخی از فرآورده­های گیاهی و حیوانی خاص نیاز است.

INVOICE)

در این زمینه فرم خاصی مورد نیاز نیست، ولی طبق روال، مشخصات زیر باید در آن آورده شود:

·        نام کامل کشور فرستنده (مبدا).

·        علامت و شماره­ی بسته­بندی.

·        شرح شماره بسته­ها.

·        قیمت قرارداد فروش به خریدار.

·        هزینه­ی حمل.

·        ترکیب کامل کالا از قبیل درصد کتان، ابریشم، ابریشم مصنوعی، پشم و ... در پارچه.

·        ارزش وزن ناخالص.

در سیاهه یا انتهای آن میزان تخفیف یا توافق (در صورت وجود) باید آورده شود. همه­ی اوزان و اندازه­ها باید در سیستم متریک باشد.

PACKAGING)

محدودیت­هایی در استفاده از کاه، پوشال، الیاف کتان، نخل و نارگیل وجود دارد. تخته­های مورد استفاده در جعبه­های بسته­بندی باید تراشیده و بدون شته، زدگی، قارچ یا عوامل بیماری­زا باشند. مراعات این اصول باید در پشت اوراق سیاهه نوشته شده باشد.

شرکت­های حمل و نقل آفریقای جنوبی بسته­هایی را می­پذیرند که نام و نشانی گیرنده، مقصد حمل و نام بندر ورودی بر روی آن در باشد. از قید جمله «از طریق دوربان»  بر روی بسته­هایی که به مقصد ژوهانسبورگ حمل می­شوند باید خودداری شود؛ زیرا در این صورت در گمرک دوربان ترخیص خواهند شد.

SAMPLE)

ورود نمونه­ی کالا در حد متعارف بدون مجوز در صورتی امکان­پذیر است که در سیاهه،­ تاییدیه­ای به گونه­ی زیر آورده شود:

بدین وسیله گواهی می­شود که اقلام کالاهای مندرج در این سیاهه تنها برای نمونه و بدون احتساب قیمت برای گیرنده فرستاده شده و به هیچ عنوان نه اکنون و نه در آینده وجهی بابت بهای آن گرفته نخواهد شد. هیچ گونه پولی بابت بهای آن به حساب بدهکاری گیرنده یا حساب در گردش دیگری به نام وی گذاشته نشده و نخواهد شد. حقوق گمرکی که به صورت سپرده موقت دریافت می­شود در صورتی قابل برگشت است که نمونه­ها در مدت یک­سال برگشت داده شده و فرستادن آن به آفریقای جنوبی تنها رای سفارش کالا با رعایت شرایط یاد شده، انجام شود.

قوانين مالياتي

در آفریقای جنوبی قوانین مالیاتی از ساختار و ساماندهی پیشرفته­ای برخوردار است. درآمد دولت از مالیات­های بر شرکت­ها و تجارت­ها، افراد و تراست­ها و 14 درصد مالیات ارزش افزوده (VAT) به دست می­آید. مالیات بر ارزش افزوده تقریباً به همه­ی کالاها تعلق می­گیرد. نوعی مالیات با نام مالیات سود سرمایه نیز وجود دارد که از افراد حداکثر10 درصد عایدی­شان و از شرکت­ها 28 درصد دریافت می­شود.

معیار میانگین مالیات­های شرکت­های کوچک و متوسط 300 هزار رند است که آنها مشمول تخفیف مالیاتی نیز می­شوند و برای سود بیش از 300 هزار رند 28 درصد مالیات می­پردازند. مالیات شرکتها به تازگی از 29 درصد به 28 درصد کاهش یافته استکه بسیار کمتر از مالیات مشابه در ایالات متحده، استرالیا، برزیل، هند و چین است.

شرکت­ها مالیات دیگری می­پردازند که میزان آن 10 درصد سود سهام اعلام شده­ی آنهاست. این مالیات از اواخر سال 2008 از سهامداران دریافت می­شود. مالیات بر درآمد به تازگی دچار تغییرات شده است و همچنین امروزه از گمرکات و نقل و انتقال اموال مالیات دریافت می­شود.

در آفریقای جنوبی افراد عادی بر پایه­ی میزان درآمد مالیات می­پردازند و درآمدهای فرعی نیز مشمول مالیات است. زن و شوهرها جداگانه مالیات می­پردازند وسالمندان بالاتر از  65 سال مشمول تخفیف مالیاتی هستند. افراد عادی برای سود سهام دریافتی مشمول مالیات نیستد و این درباره­ی سود سهامی که از شرکت­های آفریقایی در بیرون از مرزهای کشور برایشان می­رسد، مصداق دارد.

استان­ها و شهرداری­ها از افراد مالیات دریافت نمی­کنند، بلکه تنها عوارض برای آب، برق  و خدمات عمومی دریافت می­شود.

بر اساس گزارش موسسه برند آفریقای جنوبی کل ارزش 50 برند برتر آفریقای جنوبی با 3 درصد افزایش از 373 میلیارد رند در سال 2015 به 384 میلیارد رند در سال 2016 رسیده است و ده برند برتر شامل:
 MTN, Vodacom, Sasol, Standard Bank, Woolworths, FNB, Absa, Nedbank, Investec and Mediclinic بوده است.

MTN با وجودی که 32 درصد ارزش برند خود را بدلیل چالشهای داخلی و بین المللی از دست داده است، با ارزشترین برند آفریقای جنوبی باقی مانده و Woolworths که در جایگاه پنجم قرار گرفته با 21 درصد افزایش در ارزش برند قوی ترین جایگاه برند را کسب نموده است.

برای دهه ها، ارزش یک شرکت برحسب املاک، سپس داراییهای مشهود، کارخانه ها و تجهیزاتش اندازه گیری می شد. با این حال در حال حاضر به این نتیجه رسیده اند که ارزش واقعی یک شرکت، جایی بیرون از آن، یعنی در ذهن مشتریان قرار دارد و ارزش برند با میزان اعتماد مشتری از یک برند اندازه گیری می‌شود. بر همین اساس، گرچه کارخانه ها و نیروی انسانی ممکن است از بین بروند، ولی نام شرکتها همچنان باقی می ماند، نامی که سابقه ی آن نزدعموم، یکی از ارزشهای پایدار است.

مهمترین نمایشگاهها و رویدادهای تجاری در ماههای آینده

ذرت، گندم، ميوه و سبزيجات، نیشکر، گوشت گوساله، گوسفند، طيور، پشم و لبنيات

   طلا، الماس، پلاتين، توليدات فلزي، ماشين آلات و ابزار

چين 5/9%، ایالات متحده 1/7%، ژاپن و بوتسوانا 3/5%، آلمان و نامیبیا 5%، هند 1/4% (2014)

ابزار و ماشين آلات، مواد شيميايي، فرآورده های نفتی، خاويار

: چين 5/15%، آلمان 1/10 %، عربستان سعودي 2/7%، ایالات متحده 7/6%، نیجریه 2/5%، هند 6/4% (2014)

1-    تاسیس دفتر تجاری در شهر ژوهانسبورگ بمنظور تسهیل دسترسی به تجار (با توجه به اینکه شهر ژوهانسبورگ مرکز تجاری آفریقای جنوبی می باشد و تجار و شرکتها و فعالین اقتصادی در این شهر متمرکز می باشند، و همچنین با توجه به استقرار تجار ایرانی مقیم در این شهر)

2-   برقراری خط مستقیم کشتیرانی و یا پرداخت بخشی از هزینه حمل بمنظور تسهیل دسترسی تجار ایرانی به بازار آفریقای جنوبی

3-  تشکیل پاویون و یا پرداخت بخشی از هزینه شرکت در نمایشگاهها به شرکتهای ایرانی بمنظور تسهیل دسترسی تجار ایرانی به بازار آفریقای جنوبی

4-   برقراری خط مستقیم پروازی بین دو کشور بمنظور تسهیل دسترسی تجار ایرانی به بازار آفریقای جنوبی

5-   ارائه تسهیلات اعتبار خریدار با نرخ بهره متعادل و منطبق با نرخهای جهانی